Een regelmatige menstruatiecyclus is een teken van een goed functionerend hormonaal systeem. Toch ervaren veel vrouwen op enig moment in hun leven cyclusstoornissen. Dit kan variëren van een onregelmatige menstruatie tot het volledig uitblijven van de menstruatie. Wat veroorzaakt deze verstoringen, en wat kun je eraan doen?
Wat zijn cyclusstoornissen?
Cyclusstoornissen verwijzen naar afwijkingen in de menstruatiecyclus. Een normale cyclus duurt gemiddeld 28 dagen, maar alles tussen de 21 en 35 dagen wordt als normaal beschouwd. Wanneer er sprake is van zeer korte, lange, pijnlijke of onregelmatige cycli, kan er een cyclusstoornis zijn.
Oorzaken van cyclusstoornissen
Er zijn verschillende factoren die de menstruatiecyclus kunnen verstoren, waaronder:
1. Hormonale disbalans
Hormonen zoals oestrogeen en progesteron reguleren de menstruatie. Een verstoring in de hormoonbalans kan leiden tot een onregelmatige cyclus. Dit kan veroorzaakt worden door:
- Puberteit of overgang
- Schildklierproblemen
- Polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS)
- Stress en emotionele belasting
2. Levensstijl en voeding
Factoren zoals extreem gewichtsverlies, overgewicht, slechte voeding of overmatige lichaamsbeweging kunnen de menstruatiecyclus beïnvloeden. Vrouwen met een laag vetpercentage, zoals topsporters, ervaren vaak amenorroe (het uitblijven van de menstruatie).
3. Medische aandoeningen
Sommige onderliggende gezondheidsproblemen kunnen cyclusstoornissen veroorzaken, zoals:
- Endometriose
- Vleesbomen (myomen)
- Bekken Ontstekingsziekte (PID)
- Diabetes en insulineresistentie
4. Gebruik van anticonceptie
Hormonale anticonceptiemiddelen zoals de pil, spiraal, pleisters of injecties kunnen de menstruatie beïnvloeden. Sommige vrouwen krijgen een lichtere menstruatie, terwijl anderen helemaal geen bloeding meer hebben.
Soorten cyclusstoornissen
Er zijn verschillende soorten cyclusstoornissen, elk met hun eigen kenmerken:
1. Oligomenorroe (onregelmatige cyclus)
Wanneer de menstruatie langer dan 35 dagen op zich laat wachten, maar niet volledig uitblijft, is er sprake van oligomenorroe.
2. Amenorroe (uitblijven van menstruatie)
- Primaire amenorroe: Menstruatie begint niet voor het 16e levensjaar.
- Secundaire amenorroe: De menstruatie blijft langer dan drie maanden uit bij iemand die eerder een normale cyclus had.
3. Dysmenorroe (extreme menstruatiepijn)
Veel vrouwen ervaren menstruatiekrampen, maar bij dysmenorroe zijn de pijnklachten zo heftig dat het dagelijks functioneren wordt verstoord.
4. Menorragie (zeer hevige menstruatie)
Een te lange of te hevige bloeding (meer dan 7 dagen en/of veel bloedverlies) kan wijzen op hormonale disbalans, vleesbomen of een stollingsprobleem.
5. Polymenorroe (zeer korte cycli)
Wanneer de menstruatie elke 21 dagen of eerder optreedt, kan dit wijzen op hormonale schommelingen of een kortere luteale fase.
Behandeling en oplossingen
De behandeling van cyclusstoornissen hangt af van de onderliggende oorzaak.
1. Hormonale therapie
Bij hormonale disbalansen kan de arts anticonceptie of hormoontherapie voorschrijven om de cyclus te reguleren.
2. Levensstijl Aanpassingen
Gezonde voeding, voldoende beweging en stressvermindering kunnen helpen om de hormonale balans te herstellen. Zorg voor voldoende slaap en een evenwichtige inname van vetten, eiwitten en koolhydraten.
3. Medische behandelingen
In sommige gevallen is medische interventie nodig, zoals het behandelen van schildklierproblemen, het verwijderen van vleesbomen of het behandelen van endometriose.
4. Alternatieve therapieën
Kruiden zoals monnikspeper, kurkuma en gember kunnen de hormonale balans ondersteunen. Acupunctuur en yoga worden ook gebruikt om menstruatieklachten te verminderen.
Wanneer moet je naar de dokter?
Als je een van de volgende symptomen ervaart, is het verstandig om een arts te raadplegen:
- Menstruatie blijft langer dan drie maanden uit (zonder zwangerschap).
- Zeer hevige menstruaties met grote bloedstolsels.
- Extreme pijn tijdens de menstruatie die niet reageert op pijnstillers.
- Onregelmatige cycli zonder duidelijke oorzaak.
Preventie van cyclusstoornissen
Hoewel niet alle cyclusstoornissen te voorkomen zijn, kunnen enkele maatregelen helpen:
- Zorg voor een gezonde levensstijl met voldoende voeding en beweging.
- Vermijd overmatige stress en leer ontspanningstechnieken.
- Controleer je hormoonbalans met regelmatige gezondheidschecks.
- Vermijd extreem diëten of overmatige fysieke belasting.
Conclusie
Cyclusstoornissen kunnen een grote impact hebben op de gezondheid en het dagelijks leven. Het is belangrijk om signalen serieus te nemen en, indien nodig, medische hulp te zoeken. Gelukkig zijn er verschillende behandelopties en aanpassingen in de levensstijl die kunnen helpen om de menstruatiecyclus te reguleren en klachten te verminderen.
