Stel je voor: terwijl jij dit leest, zit er ergens een andere versie van jou koffie te drinken. Of eentje die juist een totaal andere weg in het leven koos. Misschien bestaan er oneindig veel werkelijkheden, allemaal tegelijk — elk met hun eigen vertakkingen van keuzes en gebeurtenissen.
Het idee van oneindig veel werkelijkheden duikt niet alleen op in sciencefiction, maar ook in de natuurkunde en filosofie. In de quantummechanica bestaat de zogeheten many worlds interpretation: bij elke mogelijke uitkomst van een gebeurtenis splijt de werkelijkheid zich, en beide uitkomsten voltrekken zich — maar in verschillende universa. Filosofisch roept dat vragen op over identiteit en betekenis. Als er eindeloos veel “jij’s” bestaan, wat maakt jou dan uniek?
Wetenschappelijk gezien blijft dit idee uiterst speculatief. Er is geen bewijs dat parallelle universa werkelijk bestaan, al laten sommige kosmologische modellen ruimte voor de mogelijkheid. Toch verandert de gedachte ons perspectief: als werkelijkheden oneindig zijn, betekent dat dan dat er ook universa bestaan waarin de mensheid nooit ontstond, of waarin de geschiedenis een radicaal andere wending nam?
Vanuit een maatschappelijk en persoonlijk perspectief raakt dit idee aan onze verantwoordelijkheid. Als elke keuze die we maken ergens in een ander universum óók een andere uitkomst heeft, zijn onze beslissingen dan nog wel belangrijk? Sommigen zouden zeggen dat dit onze vrijheid relativeert — alles gebeurt immers toch. Anderen zien er juist een bevrijding in: wat we hier kiezen, opent altijd een oneindig netwerk van nieuwe werkelijkheden.
Misschien moeten we “oneindig veel werkelijkheden” niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk lezen. In ons bewustzijn bestaan er al talloze overlappende werkelijkheden: herinneringen, dromen, verwachtingen, interpretaties. We leven nooit in slechts één objectieve realiteit, maar altijd in een web van perspectieven en verhalen.
De gedachte aan eindeloze werkelijkheden kan duizelingwekkend zijn, maar ook troostend. Niets gaat echt verloren: alles wat kán bestaan, bestaat ergens. Misschien zijn wij niet de makers van keuzes, maar reizigers langs onzichtbare vertakkingen.
Wat denk jij: zou het idee van oneindig veel werkelijkheden jou eerder verwarren, bevrijden, of misschien zelfs rust geven?
