Focus is als een spier – trainbaar

Focus lijkt vaak iets wat je wel of niet hebt, maar neurowetenschappelijk onderzoek laat zien dat het eerder werkt als een spier: je kunt het trainen en versterken. Aandacht wordt gereguleerd door een netwerk in de hersenen, waaronder de prefrontale cortex en het pariëtale aandachtssysteem. Deze gebieden helpen je irrelevante prikkels te onderdrukken en je energie te richten op wat belangrijk is.

Wat maakt dit belangrijk voor het dagelijks leven? Omdat we continu overladen worden met prikkels – notificaties, gesprekken, geluiden – is ons brein constant bezig met schakelen. Dat kost veel energie en vermindert onze concentratie. Door je aandacht bewust te trainen, vergroot je je vermogen om doelgericht te werken, betere beslissingen te nemen en minder vermoeid te raken.

Een interessant voorbeeld komt uit onderzoek naar mindfulness en meditatie. Wetenschappers van de University of Wisconsin toonden aan dat mensen die regelmatig mediteren, beter scoorden op aandachtstaken en minder last hadden van afleidende gedachten. Hun hersenactiviteit liet bovendien zien dat de gebieden die betrokken zijn bij focus daadwerkelijk efficiënter gingen werken.

De praktische boodschap: net zoals je spieren sterker worden door herhaald trainen, groeit je focus door kleine, consistente oefeningen. Dit kan al door:

  • dagelijks 5 minuten meditatie,
  • het instellen van prikkelarme werktijd (bijvoorbeeld een pomodoro-blok van 25 minuten),
  • of het bewust oefenen met enkel één taak tegelijk te doen.

Goed nieuws: je hoeft niet uren te oefenen. Korte, regelmatige momenten van gerichte aandacht maken je brein veerkrachtiger. Zo wordt focussen niet langer een gevecht, maar een vaardigheid die je stap voor stap ontwikkelt.

Boekentip: Focus Aan/Uit – Dicht de 4 concentratielekken en krijg meer gedaan in een wereld vol afleiding