Wist je dat je smartphone niet alleen je aandacht vraagt, maar ook een impact heeft op de structuur en werking van je hersenen? Onderzoek laat zien dat intensief gebruik van smartphones veranderingen in het brein kan veroorzaken, met name in de gebieden die betrokken zijn bij aandacht, impulscontrole en emoties.
Een opvallend deel van de hersenen dat beïnvloed wordt, is de prefrontale cortex, verantwoordelijk voor beslissingen en zelfbeheersing. Onderzoekers hebben ontdekt dat overmatig scrollen, gamen en notificaties checken kan leiden tot een verminderde activiteit in dit hersengebied. Hierdoor wordt het lastiger om je impulsen te onderdrukken, wat verklaart waarom het zo moeilijk is om je telefoon weg te leggen.
Daarnaast wijst onderzoek met MRI-scans uit dat de grijze stof in de insula – een gebied dat emoties en empathie reguleert – minder volume kan hebben bij mensen die smartphoneverslaafd zijn. Dit kan leiden tot een verminderde gevoeligheid voor sociale signalen en zelfs een verhoogde gevoeligheid voor stress.
Een concreet voorbeeld: een studie uit 2019 (Montag et al.) toonde aan dat mensen die gemiddeld meer dan 3 uur per dag op hun telefoon zaten, meer moeite hadden met het vasthouden van aandacht en vaker stemmingswisselingen rapporteerden. Dit werd in verband gebracht met veranderingen in het default mode network, het hersennetwerk dat actief is wanneer we niet op specifieke taken gefocust zijn.
Praktische tip
Je hersenen zijn flexibel en kunnen herstellen! Probeer bewust je schermtijd te verminderen door bijvoorbeeld meldingen uit te schakelen of vaste smartphone vrije momenten in te bouwen. Plan tijd voor offline activiteiten zoals wandelen, lezen of praten met vrienden. Kleine stappen kunnen je hersenen helpen om weer in balans te komen.
